Tiền kỳ là gì? Khám phá giai đoạn vàng trong sản xuất phim và TVC

Tiền kỳ là gì? Đây là giai đoạn đầu tiên nhưng có vai trò then chốt trong toàn bộ quá trình sản xuất phim, TVC hay video quảng cáo. Từ khâu xây dựng kịch bản, chuẩn bị thiết bị đến lên kế hoạch quay, mọi chi tiết đều ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của dự án. Trong bài viết, cùng TechFilm khám phá vì sao đây được xem là “giai đoạn vàng” quyết định thành công của mọi sản phẩm quay phim chuyên nghiệp

Tiền kỳ là gì?

Tiền kỳ (pre-production) là giai đoạn chuẩn bị trước khi bấm máy, bao gồm toàn bộ công việc từ hoàn thiện kịch bản, lên storyboard, dự trù ngân sách, tuyển nhân sự, khảo sát bối cảnh, đến lập lịch quay, chuẩn bị đạo cụ và thiết bị.

Trong các dịch vụ quay phim chuyên nghiệp, tiền kỳ là bước nền tảng giúp ekip cụ thể hóa ý tưởng thành kế hoạch hành động chi tiết, đảm bảo thống nhất mục tiêu sáng tạo và giới hạn tài chính trước khi đưa máy quay vào hoạt động.

Điểm then chốt: Tiền kỳ không chỉ là “làm checklist” mà là giai đoạn xây dựng blueprint (bản vẽ kỹ thuật và tổ chức) cho toàn bộ quá trình sản xuất. Những tài liệu như script breakdown, storyboard, shot list,… đều sinh ra ở tiền kỳ.

Vai trò của tiền kỳ trong sản xuất phim và video

Tiền kỳ đóng nhiều vai trò chiến lược và thực thi từ việc định hướng sáng tạo đến kiểm soát ngân sách và giảm rủi ro trong cả quay phim sự kiện. Dưới đây là các chức năng chính được tách nhỏ để dễ hiểu.

Định hướng sáng tạo và mục tiêu dự án

Tiền kỳ quyết định tầm nhìn nghệ thuật của toàn bộ dự án. Đây là giai đoạn ekip cùng nhau phân tích, mổ xẻ kịch bản, xác định visual style, bao gồm tông màu chủ đạo, phong cách quay, ánh sáng và nhịp điệu hình ảnh.

Câu chuyện hình ảnh (storyboard) được cụ thể hóa từ từng khung hình, đồng thời thông điệp cốt lõi của dự án cũng được chốt lại rõ ràng để tất cả các bộ phận cùng hướng đến một mục tiêu sáng tạo thống nhất.

Khi đạo diễn, DOP, production designer và cả khách hàng đều đồng thuận về tầm nhìn ngay trong tiền kỳ, quá trình sản xuất sau đó sẽ diễn ra trơn tru giúp ekip hiện thực hóa ý tưởng một cách chính xác, nhất quán và đạt hiệu quả tối đa.

Kiểm soát ngân sách và nguồn lực hiệu quả

Quá trình dự trù chi phí và phân bổ nguồn lực (nhân sự, thiết bị, bối cảnh) được thực hiện trong tiền kỳ. Ngân sách chi tiết (cost breakdown) giúp nhà sản xuất cân đo tài chính, tối ưu hóa chi phí và tránh phát sinh lớn khi đang quay.

Ngân sách được chuẩn bị kỹ cũng dễ dàng cho việc đàm phán với nhà đầu tư hoặc khách hàng.

Giảm thiểu rủi ro trong quá trình sản xuất

Tiền kỳ là giai đoạn quan trọng giúp ekip phát hiện và xử lý rủi ro sớm trước khi bắt đầu sản xuất. Đây là lúc các nhà sản xuất cần đánh giá toàn diện những yếu tố có thể ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng dự án, từ rủi ro về bối cảnh như thời tiết thay đổi, giới hạn về không gian hoặc các vấn đề giấy phép đến kỹ thuật như thiếu thiết bị, setup phức tạp hay điều kiện ánh sáng không phù hợp.

Ngoài ra, rủi ro về nhân sự chẳng hạn như lịch quay trùng lặp, diễn viên bận đột xuất, hay đội ngũ kỹ thuật chưa sẵn sàng cũng thường được phát hiện trong giai đoạn.

Thông qua việc khảo sát location, ekip có thể giảm thiểu tối đa các rủi ro tiềm ẩn, đảm bảo quá trình quay chính thức diễn ra suôn sẻ thông qua chuẩn bị đầy đủ giấy phép, dự trù phương án thay thế (plan B) và tổ chức rehearsal (diễn tập trước).

Nâng cao chất lượng và giá trị tác phẩm cuối cùng

Khi storyboard, shot list, diễn xuất, thiết kế sân khấu,… đã được tinh chỉnh trong tiền kỳ, chất lượng thẩm mỹ và tính chuyên nghiệp của sản phẩm cuối cùng tăng lên rõ rệt.

Một tiền kỳ tốt giúp rút ngắn thời gian hậu kỳ vì có ít cảnh quay cần sửa hoặc quay lại, đồng thời tạo tiền đề cho hiệu quả marketing và phân phối sau này.

Các bước cần chuẩn bị trong giai đoạn tiền kỳ

Dưới đây là các bước chuẩn và thực tế câu chữ hướng dẫn để ekip hay producer có thể áp dụng ngay.

Bước 1: Hoàn thiện kịch bản, storyboard và short list

• Hoàn thiện kịch bản: Kịch bản phải rõ ràng về hành động, lời thoại, vị trí, thời gian và yếu tố âm thanh/nhạc. Producer thường yêu cầu script final trước khi bắt tay vào bước tiếp theo.
• Storyboard & shot list: Bộ công cụ giúp chuyển mô tả chữ thành khung hình. Storyboard giúp hình dung từng khung ảnh, góc máy, chuyển động camera; shot list giúp lập thứ tự quay hợp lý (theo location, theo actor, theo ánh sáng). Điều này tiết kiệm thời gian quay và giảm chuyển bối cảnh lặp lại.
• Short list: Danh sách sơ bộ các bối cảnh, diễn viên và thiết bị dự kiến, được sử dụng cho bước khảo sát và casting tiếp theo.

Bước 2: Dự trù ngân sách và phân bổ nguồn lực

• Lập budget chi tiết: Bước bao gồm các khoản như nhân sự (cast, crew), thiết bị (máy quay, ống kính, đèn), bối cảnh (thuê set, xin phép), trang phục/đạo cụ, hậu cần (ăn ở, vận chuyển), bảo hiểm và phí phát sinh.
• Breakdown & contingency: Giai đoạn này tập trung vào việc phân tách chi phí theo hạng mục và tính thêm khoản dự phòng (thường 5–15% tùy quy mô). Producer cần duyệt budget trước khi ký hợp đồng với nhà cung cấp.
• Resource allocation: Công đoạn xác định rõ ai chịu trách nhiệm cho từng hạng mục; tối ưu nhất là sử dụng vendor có kinh nghiệm để tránh chi phí ẩn.

Bước 3: Tuyển chọn nhân sự chủ chốt và dàn diễn viên

• Tuyển key crew: Khâu lựa chọn đội ngũ chủ chốt gồm producer, director, DOP (director of photography), production manager, art director, sound recordist, gaffer… Những vị trí tham gia vào tiền kỳ để định hình phong cách, thiết kế và quy trình sản xuất.
• Casting: Bước tuyển chọn diễn viên do casting director phụ trách, bao gồm việc tổ chức casting call và chọn gương mặt phù hợp với tone cùng nhóm khách hàng mục tiêu. Đối với TVC, khả năng truyền tải thông điệp trong thời gian ngắn là yếu tố được ưu tiên.
• Hợp đồng và lịch làm việc: Phần hành chính đảm bảo ký kết hợp đồng, chốt lịch rehearsal và ngày quay, tránh trùng lịch, đồng thời có cam kết rõ ràng về quyền sử dụng hình ảnh.

Bước 4: Khảo sát, chọn bối cảnh và xin giấy phép cần thiết

• Location scouting: Hoạt động khảo sát thực địa nhằm chụp ảnh, đo ánh sáng, kiểm tra độ ồn và đánh giá hạ tầng hỗ trợ như bãi đỗ xe, nguồn điện, internet cùng lộ trình vận chuyển thiết bị. Những dữ liệu thu được là cơ sở để xây dựng logistics và lên schedule chính xác.
• Giấy phép & thủ tục: Quy trình xin phép tùy theo loại bối cảnh (đường phố, bệnh viện, trường học…), cần được thực hiện sớm để tránh phát sinh rủi ro hoặc hoãn lịch quay.
• Plan B: Phương án dự phòng cho bối cảnh, chẳng hạn chuyển sang quay indoor nếu thời tiết xấu, giúp ekip chủ động và tránh lãng phí ngày quay.

Bước 5: Lập lịch quay, chuẩn bị thiết bị và đạo cụ

• Shooting schedule: Bản kế hoạch chi tiết sắp xếp lịch quay theo ngày, ghi rõ từng cảnh quay, địa điểm, nhân sự tham gia, đạo cụ cần thiết, đồng thời tính toán thời gian cho các khâu setup, lighting, makeup và teardown.
• Tech scout & test shoot: Quy trình kiểm tra và chạy thử toàn bộ thiết bị, ánh sáng, thu âm, camera để đảm bảo không xảy ra lỗi kỹ thuật. Với các dự án quảng cáo, test shoot còn giúp client phê duyệt trước tông hình và phong cách quay.
• Chuẩn bị đạo cụ, trang phục & makeup: Công đoạn kiểm tra, checklist, đóng gói và dán nhãn rõ ràng cho toàn bộ đạo cụ, trang phục, makeup để ekip tiết kiệm thời gian tìm kiếm khi lên set.
• Bảo hiểm & an toàn: Hạng mục bắt buộc cho các cảnh quay có yếu tố rủi ro, bao gồm chuẩn bị biện pháp bảo hộ, giám sát an toàn và mua insurance cho cả ekip lẫn diễn viên.

Tại sao tiền kỳ quyết định thành bại của dự án?

Có nhiều lý do thực tế cho thấy vai trò then chốt của giai đoạn tiền kỳ trong sản xuất phim và TVC. Những kinh nghiệm đã được minh chứng rõ ràng qua quá trình làm việc của các ekip trong ngành.

• Tiết kiệm thời gian và chi phí: Mỗi giờ quay tốn kém hay một ngày quay thất bại có thể đội chi phí gấp nhiều lần so với đầu tư vào tiền kỳ. Khi mọi shot đã được lên kế hoạch, ekip quay nhanh và ít phải quay lại.
• Đảm bảo tính nhất quán sáng tạo: Tiền kỳ là lúc tinh chỉnh tỉ mỉ tầm nhìn, tránh việc quay ra những cảnh “không ăn khớp” với concept. Khi director, DOP và art director đồng ý về phong cách, sản phẩm cuối sẽ thống nhất hơn.
• Quản trị rủi ro hiệu quả: Các vấn đề pháp lý, an toàn, thời tiết, hay thiếu thiết bị nếu được phát hiện sớm sẽ có phương án xử lý. Ngược lại, khi phát sinh trong giai đoạn quay, chi phí và hậu quả nặng hơn nhiều.
• Tối ưu chất lượng hậu kỳ: Hậu kỳ mất ít thời gian hơn khi hậu bản quay đầy đủ, chuẩn shot, clean audio và ghi chú thước phim rõ ràng.
• Tăng khả năng thành công thị trường: Một sản phẩm có concept rõ ràng, hình ảnh đẹp và thông điệp mạnh sẽ dễ tiếp cận khán giả và đạt mục tiêu marketing yếu tố bắt nguồn từ tiền kỳ.

Tiền kỳ là giai đoạn vàng không phải vì tốn tiền hay tốn thời gian mà là giúp xác định rõ bản đồ cho cả chuyến đi sản xuất. Nếu mọi người làm production hoặc đang chuẩn bị một TVC/film, hãy liên hệ ngay Techfilm để được tư vấn cũng như đưa ra các lựa chọn tối ưu nhất.